Ğağauz tili
| Ğağauz tili Gagauz dili | |
|---|---|
| Memleketler: | Moldova, Romaniya, Bulğaristan, Yunanistan, Rusiye, Ukraina, Türkiye, Azerbaycan, Qazahistan, Özbekistan |
| Regionlar: | Ğağauziya |
| Resmiy status: | Ğağauziya |
| Laf etken sayısı: | 150000 |
| Sınıflaştırma | |
| Kategoriya: | Avrasiya tilleri |
| Altay tilleri | |
| Elifbe: | latin elifbesi, kiril elifbesi |
| Til kodları | |
| ISO 639-1: | yoq |
| ISO 639-2: | tut |
| ISO 639-3: | gag |
 Vikipediyanıñ Ğağauzca bölügi bar
| |
Ğağauz tili (öz adı Gagauz dili) - çoqusı Moldovadaki Ğağauz Yeri muhtar regionında yaşağan Ğağauzlarnıñ tili. Qararnen 150 000 kişi tarafından laf etile. Ğağauz tili oğuz gruppasına ait türkiy tildir.
Qomşu tillerden çoq söz alınğanına baqmadan bir qırımtatar yalıboylu ile ğağauz qolayca añlaşır. Eskiden ğağauz tili yunan elifbesinen yazılğan edi, amma 1957 senesi kiril elifbesi qullanılıp başlağanda yunan elifbesinden vazgeçken. 1990-ıncı senelerde ğağauzlarğa muhtariyet berilgenden soñ, türk elifbesiniñ esasında şekillendirilgen bir elifbe meydanğa ketirildi ve bugünge qadar qullanıla. Türk elifbesinden farqlı olaraq ğağauz elifbesinde Ää, Êê ve Ţţ arifleri bar. Ğağauz yazı tili Türkiyede halq arasında laf etilgen türkçeniñ yazığa tökülgen şeklidir denile. Türkçe Ğ arfiniñ yerine çoq sözlerde, sozuq arifler çift yazılaraq Ğ sesi qazandırılır.
- Soora = Soñra
- Lääzım = Lâzim
- Birliindä = Birliginde
Çoqluq ad yapımlarında çoqluq affiksi qırımtatar tilindeki kibi -ler/-lar'dır. Amma, Qazan tatar tilindeki kibi, sözniñ soñki arfi M ya da N olsa çoqluq affiksindeki L arfi yerinde N ola.
- Günnerindä = Künlerinde
- Onnar = Olar
Elifbe
[deñiştir | kodunı deñiştir]- Kiril
| А а | Ä ä | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё |
| Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Л л | М м | Н н |
| Ö ö | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ӱ ӱ | Ф ф |
| Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь |
| Э э | Ю ю | Я я |
- Latin
| А а | Ä ä | B b | C c | Ç ç | D d | E e | F f |
| G g | H h | I ı | İ i | J j | K k | L l | M m |
| N n | O o | Ö ö | P p | Q q | R r | Ş ş | T t |
| Ţ ţ | U u | Ü ü | V v | Y y |